Iepensneeuw

Iepensneeuw

Iepenzaad aan de boom Foto Koos Dijksterhuis
Iepenzaad aan de boom. Foto Koos Dijksterhuis

Na mijn vakantie blijkt mijn stoep bedekt te zijn door een laagje ronde zaadjes. Voor de vakantie begonnen ze al te vallen, maar dromden de meeste zaadjes nog samen aan de takken van een iep, zie foto. Het leek op de iep in blad stond, maar de boom stond vooral in zaad. Nu het zaad gevallen is, is de boom kaal, op wat verspreid staande bladeren na. Het voor iepen karakteristieke visgraatmotief van de twijgen is duidelijk zichtbaar.

Het vallen van iepenzaad wordt wel iepensneeuw of lentesneeuw genoemd. Het is een jaarlijks verschijnsel langs de Amsterdamse grachten. En in mijn tuin. En in mijn huis. De zaadjes dwarrelen naar binnen en ze liften mee onder schoenzolen. De zaadjes zelf zijn klein maar zitten verpakt in een rond vlies; een windgevoelig parachuutje.

De spinnenwebben aan mijn huis zijn bedolven onder de iepenzaadjes. Het pak lentesneeuw is dikker dan in andere jaren. Dat bomen in het ene seizoen meer zaad vormen dan in het andere, is niets nieuws. Sommige biologen denken dat daar voordelen aan kleven. Door een paar jaar weinig zaad te maken en dan ineens heel veel, wordt de stand van zaadetende belagers laag gehouden en valt er in dat ene topjaar veel zaad in goede aarde.

Bij beukennootjes kan ik me daar iets bij voorstellen, maar of er zaadeters zijn die zich richten op een eenzijdig menu van iepenzaad? Bomen zetten ook vrucht als de omstandigheden verslechteren, als appeltje voor de dorst. Ze denken: mocht ik sterven, laat mijn zaad dan voortbestaan. Dat denken ze natuurlijk niet echt, bomen hebben geen hersenen, hun onbewuste strategie is door schade en schande zo geëvolueerd.

Misschien waren de langdurige droogte en de koude lente wel een omstandigheid waarin de iepen snel zaad maakten. Ik weet het niet, het is speculatie. Hoe dan ook zijn de kale takken geen ramp. Bomen kunnen zich tegen uitdroging beschermen, door blad te laten vallen of het niet aan te maken. En wie in zaad investeert, houdt minder puf over om in blad te investeren.

(Natuurdagboek Trouw maandag 12 juni 2017)

DELEN
Reacties zijn gesloten.